نمایشی از سکوت در ادب فارسی

author

  • ملیحه جعفری لنگرودی هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

اشعار خاقانی شروانی تجلی گاه آیین مسیح است. او که در دامان مادری ترسایی و در منطقه ای مسیحی نشین می زیسته، در عین اعتقاد و پایبندی به دین مبین اسلام، اصطلاحات و اعتقادات مسیحیت را در شعر خود پرورانده و به تصویر کشیده است. أصولاً سرشت پاک و اهورایی مریم (س) آنچنان است که همواره دستاویز سخن سنجان در متون نظم و نثر فارسی قرار گرفته و می گیرد و همگان برآنند مریم با پاکی و اخلاصی در راه حق گام برمی دارد و حق همواره با اوست. بدیهی است حقیقت همچون خورشیدی پرفروغ تجلی مییابد و پنهان نمی ماند. پاکی و صفا در درون مریم موج میزند و او را اقیانوسی زلال و مصفا می سازد: پاکی و صفایی که وی را مادر پیامبر و الگوی زنان عالم می گرداند. فعل مریم به اثبات نیاز ندارد و او در سخن را در برابر هر کس نثار نمی سازد. پس به امر خدای بزرگ سکوت می کند و استاد خاقانی، سکوت سرشار از اطاعت مریم به حق را می سراید. وی در پردازش این مضمون بی نظیر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اخلاقِ تجاری در ادب فارسی

از آنجا که بازرگانان، تجار و اهل ‌کسب در گذشته نقش مهمی در جهت ارتقای رفاه اقتصادی و سطح کیفی جامعه ایفا می‌کردند، از زبان بزرگان ادبی و تاریخی، توصیه‌ها و تعالیمی پراکنده در خلال متون منظوم و منثور زبان فارسی، دربارۀ آن‌ها به چشم می‌خورد. با جمع‌آوری و دسته‌بندی این تعالیم و توصیه‌ها، نه‌تنها می‌توان با چگونگی خریدوفروش بازرگانان در جامعۀ گذشته و نحوۀ تعامل مردم و پادشاه با آن‌ها آشنا شد، بلکه...

full text

توجیه المحال در ادب فارسی

یکی از جذّاب‌ترین آرایه‌های ادبی «توجیه المحال» است. این آرایة زیبای بدیعی، با سخنان عارفان بزرگی چون بایزید بسطامی و حسین بن منصور حلّاج پدید آمد و آنگاه در شعر سرایندگانی همچون سنایی غزنوی، عطّار نیشابوری و حافظ، جایگاهی استوار یافت. سپس دامنة آن به شعر سبک هندی اصفهانی نیز کشیده شد. برای این آرایة ادبی شاخه‌هایی مانند: شطح، خلاف آمد عادت، وفاق الضّدین و... می‌توان نام برد که در دانش منطق از آن ...

full text

حماسه‌‌سرایی دینی در ادب فارسی

حماسه‌های دینی از انواع حماسه‌های تاریخی‌اند که دربارۀ بزرگان یا آیین‌های مذهبی سروده‌ شده‌اند. این نوع حماسه در ادب فارسی، از دیرباز تا کنون مصادیق فراوانی داشته است، اما چگونگی شکل‌گیری این حماسه‌ها، ویژگی‌ها و جایگاه آن‌ها در گسترۀ زبان و ادب فارسی، موضوعی است که به صورت جامع بدان پرداخته نشده است. در این مقاله، با مروری بر حماسه و انواع آن، چگونگی شکل‌گیری، ویژگی‌ها و جایگاه این نوع حماسه‌ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 21

pages  95- 119

publication date 2004-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023